De voorbije weken was er veel te doen rond ‘Woodstock’, het legendarische muziekfestival dat vijftig jaar geleden plaats vond in de V.S.
We zouden bijna uit het oog verliezen dat ook ‘Jazz Middelheim’ voor het eerst in 1969 van start ging. Over een periode van een halve eeuw maakte het festival uiteraard een hele evolutie door. Wat nooit veranderde: de sfeervolle omgeving in de buurt van het Nachtegalenpark, de groene long van de Metropool. Maar ook de informele, ontspannen sfeer die er altijd al heerste. En elk jaar weer, jazz van de bovenste beste plank waarbij men zoveel mogelijk stromingen en invullingen aan bod laat komen.
Het is een fijne geste van het festival dat mensen met een visuele beperking een begeleider mogen meebrengen die gratis mee mag komen (wel op voorhand laten weten). Het is vriendelijk voor je budget en men draagt op die manier zijn steentje, zeg maar een stevige kei, bij tot inclusie en het (ook letterlijk) toegankelijk maken van kunst en cultuur voor mensen met een beperking, die vaak al niet over de grootste budgetten beschikken.
De randvoorwaarden (aangename locatie, zachte prijzen) mogen voor de bezoeker dan al meer dan in orde zijn, het draait natuurlijk rond de muziek. Wat viel er zoal te horen en te beleven van 15 tot 18 augustus?
Zoals elk jaar, pakte men nu ook weer uit met een ‘artist in residence’. Een jazzmuzikant die gedurende het hele festival prominent aanwezig is, en te horen en te beleven valt in diverse formats. Dat kan dan gaan over een soloconcert, een optreden met een kleine of niet zo kleine groep, of een gelegenheidssamenwerking met bepaalde andere muzikanten.
Voor de jubileumeditie 2019 was trompettist Ambrose Akinmusire (°1982) de ‘artist in residence’, één van de belangrijkste figuren in de hedendaagse jazz.
Ik mocht hem live meemaken in ‘Origami Harvest’ en ‘Evergreen 5’.
‘Origami Harvest’ is de titel van zijn meest recente cd en is een ambitieus samengaan van jazz, rap en klassieke muziek. Het optreden was geen naspelen van de plaat. Er deden andere musici mee dan tijdens de studio-opname wat het geheel iets unieks gaf. Misschien moet ik mijn audio opname van deze set ook maar wissen, een kwestie van het vluchtige en
het eenmalige van performances in muziek en podiumkunsten te bestendigen.
‘Evergreen 5’ was een gelegenheidsgroep van Antwerpse conservatoriumstudenten die samen met Akinmusire een set speelden. Alsof Stephen King je als beginnend schrijver op weg komt zetten om een goede thriller te produceren. Of Lionel Messi die het even zou komen tonen aan jonge beloftevolle voetballers.
Maar naast veel jong geweld stonden ook oudjes (in leeftijd dan toch) meer dan hun mannetje. Ik beleefde mee hoe Pharao Sanders (78) met zijn kwartet de tent in vuur en vlam zette. Via Klara die de concerten live op de radio bracht, hoorde ik prille tachtigers Charles LLoyd (vooral hij) en Enrico Rava duidelijk maken dat oud nog niet out betekent.
Als afsluiter van het festival: een eerbetoon aan het leven en werk van Toots Thielemans door pianist Kenny Werner en mondharmonicaspeler Grégoire Maret, versterkt met een aantal Belgische vrienden van Toots met wie hij veel en graag optrad. Ik zit graag mee vooraan als er zich artistieke vernieuwing aandient. Niet omdat wat nieuw is automatisch beter zou zijn dan wat we al kenden, maar uit nieuwsgierigheid. Omdat ik geloof dat stilstaan of in het verleden blijven hangen, in het leven en in de kunst, geen optie is. Artiesten van vandaag die op de schouders van de reuzen van gisteren de weg maken naar morgen. Maar soms past terugblikken perfect. Zoals op de slotavond van JM 50, op de schouders van één van de grootste reuzen van allemaal.
Het was hartverwarmend, emotioneel, onvergetelijk.
En bovendien, en misschien nog het mooiste compliment voor musici én publiek: ik heb een heel sterk vermoeden dat Toots het ook weergaloos zou hebben gevonden.
Afspraak voor JM 75, de eerstvolgende grote jubileum binnen 25 jaar?
Laat ons misschien beginnen om de editie 2020 te halen… Hoop je daar te mogen begroeten.