De stadsbeiaard van Nieuwpoort is sinds kort volledig toegankelijk voor mensen met een visuele beperking. Een initiatief van stadsbeiaardier Els Debevere en haar man Luc Boehme.
Luc Boehme: “Mijn vrouw komt uit een muzikale familie. Toen we getrouwd zijn, hebben we twee dingen aangeschaft: een kachel en een piano. Sinds 2005 is ze stadsbeiaardier in Nieuwpoort. Ikzelf ben meer een techneut: ik was docent bouwkunde aan de KU Leuven – campus Brugge, maar ik ben al een poosje op rust. De beiaard vind ik een heel boeiend instrument. De techniek erachter natuurlijk, maar ook de geschiedenis, de muziek zelf, …”
“We hebben best wel wat affiniteit met mensen met een beperking. Mijn vader is 12 jaar ALS-patiënt geweest en is volledig verlamd geraakt. En één van onze zonen heeft een mentale beperking. Dat doet wel iets met een mens.”
Indrukwekkend en leerrijk
“We liepen al langer rond met het idee dat we de toren toegankelijker wilden maken. Een paar jaar geleden hebben we een groep blinde en slechtziende mensen rondgeleid, en die ervaring heeft ons gesterkt in dat voornemen. Het duurde drie uur in de plaats van het gebruikelijke uurtje. Ziende mensen nemen hun omgeving onmiddellijk in zich op. Ze zien de dingen waarover je uitleg geeft, en kunnen eventueel wat dichterbij gaan kijken, iets betasten… Mensen met een visuele beperking moeten daarin begeleid worden. Die groep had andere vragen, ze verwerkte de informatie anders… Indrukwekkend en leerrijk. En het maakte onze opdracht helder: zoveel mogelijk drempels wegnemen, zodat ook die groep mensen onbezorgd kan genieten van hun bezoek.”
Gat in de markt
“De zoektocht naar middelen is een belangrijk deel van het project geweest. Toevallig zijn we online uitgekomen bij het impulsprogramma Iedereen Verdient Vakantie van Toerisme Vlaanderen. Dat ondersteunt toeristische initiatieven voor mensen met een beperking en kansengroepen. We hadden maar veertien dagen tot de indiendatum, dus hebben we ons geconcentreerd op onze troeven: de stad Nieuwpoort hecht veel belang aan toegankelijkheid, en we zitten in een toeristische streek. We hebben ook rondgekeken of er al soortgelijke initiatieven bestonden. Nee, zo bleek. Er was dus een soort gat in de markt. En ons project werd goedgekeurd.”
“Voor de uitvoering hebben we veel raad en tips gekregen van Tamara Bollen, de coach van het impulsfonds Iedereen Verdient Vakantie. Ze reageerde altijd heel snel als we vragen hadden. De infopagina op de site van Toerisme Vlaanderen was ook een grote hulp. En tijdens de voorbereiding hebben we contact gehad met ervaringsdeskundigen. Dat heeft ons erg geholpen om de juiste invalshoeken te vinden en de juiste thema’s te selecteren.”
Voelplaten met audiobeschrijving
“Concreet hebben we zes verschillende voelplaten gemaakt: eentje over de geschiedenis van de beiaard, eentje over de techniek, enzovoort. Bij iedere voelplaat hoort een audiobeschrijving. We hebben tien exemplaren van elke plaat, we kunnen dus rondleidingen geven voor telkens tien mensen met een visuele beperking en hun begeleiders. Daarnaast hebben we een brochure gemaakt die bezoekers als aandenken mee naar huis kunnen nemen. Ze heeft een tactiele kaft, en de tekst is zo gedrukt dat hij scanbaar is door voorleesinstrumenten. Op iedere pagina staan QR-codes die leiden naar gesproken uitleg en muziekfragmenten. Voor ziende bezoekers zijn er videofragmenten. We wilden vooral een inclusieve brochure maken, en iedereen zoveel mogelijk toegang geven tot dezelfde informatie. En bovendien breng je ziende mensen zo in contact met de wereld van visuele beperkingen. De platen en de brochure hebben we ontwikkeld in samenwerking met PictureLive.”
Open armen
“Als je zelf een toegankelijkheidsproject zou willen opstarten, ga dan eerst goed na wie je doelgroep is. Je kan je bijvoorbeeld ook richten op mensen met een mentale beperking, mensen in armoede, … Ga vervolgens na wat de drempels zijn voor die groep. Waarom kunnen ze niet op vakantie of uitstap? De volgende stap: zoek begeleiding en middelen. Wij hebben veel gehad aan het inspiratiemoment dat Toerisme Vlaanderen aanbood. Je leert er mensen en organisaties kennen van wie je heel wat kan opsteken. En zorg er ook voor dat je project duurzaam is: het moet kunnen doorgaan als de subsidie is opgebruikt.”
“Om ons project bekend te maken hebben we een persbericht verstuurd naar de lokale media. Dat heeft ons heel wat aandacht opgeleverd, onder andere van Radio 2 West-Vlaanderen. De dienst Toerisme van Nieuwpoort promoot het aanbod uiteraard ook. Maar het belangrijkste is natuurlijk dat je doelgroep op de hoogte is. Daarom hebben we belangenorganisaties voor blinde en slechtziende mensen gevraagd om erover te berichten via hun publicaties en websites.”
“Daar is een grote positieve respons op gekomen uit. Er zijn al heel wat bezoeken voor blinde en slechtziende mensen ingepland, alleen is het door de coronatoestanden niet zeker of die kunnen doorgaan. Hopelijk is dat allemaal snel achter de rug, zodat we die mensen met open armen kunnen ontvangen.”
Bron: https://www.toerismevlaanderen.be/stadsbeiaard-nieuwpoort-verwelkomt-mensen-met-een-visuele-beperking, 10 januari 2022